فیلتر شدن فیسبوک و تویتر: هراس از جامعه ی نو

همان طور که می دانید، دو روز است که شبکه های اجتماعی فیسبوک و تویتر فیلتر شده اند.  بعضی منتقدان این انسداد را به فعالیت تبلیغاتی چشمگیر طرفداران میرحسین موسوی در انتخابات 88 نسبت می دهند و عده ای هم می گویند بی ربط است. اما یک نکته روشن است، شبکه های اجتماعی ساختارهای قدرت را به هراس می اندازند. سال ها پیش سایت orkut هم که یکی از اولین شبکه های اجتماعی بود، فیلتر شد. ویکی پدیا هم دو سال قبل برای مدت کوتاهی فیلتر شد.

فارغ از اینکه اصلا فیلتر کردن و سانسور عملی خلاف حقوق بشر و آزادی انتقال اطلاعات است، این هراس می تواند خودش نشانه پدیده تازه ای باشد: روابط انسان ها با هم برای عده ای نگران کننده است. پدیده تازه ای نیست، درتاریخ، هروقت ساختارهای قدرت احساس می کردند جایگاه مردمی شان را از دست داده اند، یکی از اولین اقداماتی که می کردند، جلوگیری از تجمع مردم بود.

اما ظاهراً  “تجمع” معنای تازه ای پیدا کرده است. صفحه ها و گروه های طرفداران میرحسین موسوی در فیسبوک هزاران نفر عضو دارند که می توانند در کسری از ثانیه با هم ارتباط برقرار کنند، خبرها را منتقل کنند و با هم قرار بگذارند. وقوع این تجمع در عالم فیزیکی نامحتمل است. اینترنت جهان تازه ای را به روی جامعه ی بشری باز کرده است. گمان می کنم تمام کتاب های جامعه شناسی دانشگاه ها باید از اول نوشته بشوند.

فیلتر کردن این جوامع فقط شوق به ایجاد جوامع جدید، با امکانات جدید را دامن می زند.

آرش حجازی